اندازه گیری و ارزشیابی آموزشی 18 ص

پیشرفت تحصیلی یكی از متغیرهای اصلی آموزش و پروش است ولی می‌توان از آن به عنوان شاخص عمده سنجش كیفیت آموزش و پرورش یاد كرد . معمولاً پیشرفت تحصیلی بر اساس نتایج آزمون ها مورد سنجش قرار می گیرد و نمراتی كه دانش آموزان در دروس مختلف كسب می نمایند نشانی از میزان پیشرفت تحصیلی آنان تلقی می كنند .

یك مرحله از طراحی آموزش ، تعیین نظام ارزشیابی است . ارزشیابی صحیح اطلاعاتی از قبیل نقاط قوت و ضعف موجود در طرح ، صحت و دقت نحوه ارزشیابی و میزان آمادگی شاگردان برای قبول آموزشهای بعدی را در اختیار معلم قرار می دهد .

نتایج ارزشیابی تشخیص و مقایسه آن با ارزشیابی پایان تدریس می تواند معیار موثری باشد زیرا تا اطلاعات بدست آمده ، از ارزش و اعتبار بیشتری برخوردار شود . نتیجه ارزشیابی و سنجش میزان یادگیری شاگردان می تواند نمایانگر موفقیت یا عدم موفقیت برنامه آموزشی باشد . اگر نتایج ارزشیابی چندان رضایت بخش نباشد می تواند دلایل زیر را برای توجیه آن بكار برد .

1-بیان نشدن هدف آموزش به طور صریح و روشن .

2-خوب نبودن كیفیت محتوا

3-عدم تناسب روش تدریس با هدف تدریس

4-فراهم نشدن شرایط لازم برای یادگیری

5-ناتوانی دانش آموزان به دلایل مختلف (وجود مشكلات شخصی)

6-عدم تناسب نحوه ارزشیابی با هدف به این صورت كه سئوالها گنگ بیان شده باشند یا آنقدر طولانی باشند كه تمام وقت شاگرد برای خواندن متن صرف شود یا سوالات متناسب با زمان پاسخگویی نباشند .

بهرحال معلم باید از تجارب حاصل از طرح و برنامه برای طراحی بعدی و پیشبرد هدفهای آموزشی استفاده كند . در واقع ارزشیابی جهت اصلاح مستمر برنامه است كه می‌تواند معلم را نسبت به فعالیت های رو به رشد خود امیدوار سازد .

متاسفانه وقتی سخن از امتحان به میان می آید نوعی غرور در شخصیت معلم و نگرانی و اضطراب در چهره شاگردان بوضوح مشاهده می شود . مفاهیم مختلف ارزشیابی برای شاگردان همراه با تدریس است زیرا در آنها معنای شكست یا موفقیت را تداعی می كند . معلم همواره از امتحان به عنوان یك ابزار قدرت استفاده می كند و با ایجاد زمینه های نامطلوب آموزشی نوعی وحشت از امتحان ایجاد می كند در حالیكه امتحان مشخص می سازد كه معلم و فراگیر تا چه حدی به هدفهای آموزشی نایل شده اند .

هدفهای ارزشیابی و امتحان

امتحان و ارزشیابی اگر به صورت صحیح و علمی انجام گیرد امكان دستیابی به هدفهای بسیاری را فراهم می كند كه مهمترین آنها عبارتند از :

1-كشف نقط قوت و ضعف دانش آموزان در هر یك از زمینه های یادگیری به منظور برنامه ریزی برای اصلاح نارسایی ها .

2-ایجاد انگیزه و رغبت در دانش آموزان در جهت یادگیری و مطالعه صحیح .

3-كشف نقاط مثبت و منفی روش تدریس معلم و كوشش برای اصلاح كیفیت .

4-بررسی نارسائی های احتمالی برنامه درسی به منظور ارائه پیشنهاد به مسئولان برنامه ریزی .

5-تعیین نمره دانش آموز به منظور

الف : پیش بینی امكانات آموزش جبرانی برای دانش آموزان ضعیف

ب : پیش بینی امكانات آموزش جبرانی فشرده برای دانش آموزان قوی

تهیه بانك سوالات استاندارد :

برای اینكه اشكالات و محدودیت های موجود در سوالهای امتحانی ریاضی متوسطه مشخص شود باید بررسی در روی سئوالات امتحانی سالهای مختلف به عمل آمد نتایج حاصل از این بررسی نشان داد كه اولاً بسیاری از طراحان سوالهای امتحانی به جنبه ای سطحی یادگیری توجه دارند و گنجاندن مطالب اساسی در سوالهای امتحانی غفلت می ورزند . ثانیاً بین سوالهای طرح شده در استانهای مختلف كشور موازین مورد ارزشیابی تفاوت فراوانی وجود دارد بطوریكه نمی توان گفت ارزشیابی در مناطق كشور یكسان است . بانك سوالات می تواند به عنوان یك وسیله یا ابزار آموزشی و ارزشیابی مورد استفاده معلمان قرار گیرد . بانك سوالات می تواند شامل سوالاتی با سطح دشواری آسان ، متوسط و دشوار باشد