مبانی نظری تیزهوشان و آموزش استعدادهای درخشان

معرفی مبانی نظری تیزهوشان و آموزش استعدادهای درخشان

بخشهایی از متن مبانی نظری

آموزش استعدادهای درخشان

چه کسانی تیز هوش هستند؟

گرچه نمره آزمون هوش می تواند ملاک نسبتاً خوبی برای تعیین و تعریف افراد با هوش باشد اما باید توجه داشت که این گونه آزمون ها قادر به اندازه گیری همه جنبه های هوش نیستند، برای مثال یکی از جنبه های تیز هوشی که در تعریف و شناسایی آنان به کار می رود قدرت رهبری و مدیریت و نیز خلاقیت آنان است که تست های هوش نمی تواند این ویژگی را اندازه گیری کند.

آموزش تیز هوشان

در مورد آموزش تیز هوشان دو دیدگاه متفاوت وجود دارد. گروهی معتقدند ایجاد یک برنامه آموزشی ویژه برای تیز هوشان و جدا کردن این دانش آموزان از افراد عادی آن ها را به عنوان تافته جدا بافته نشان می دهد و ممکن است تیز هوشان دوستان خود را از دست بدهند و محیط های آموزشی متفاوت باعث ایجاد تفاوتهای قابل توجهی در خود پنداری و طرز فکر این دانش آموزان شود.

ضرورت توجه به آموزش استعدادهای درخشان

همان طور که افراد از نظر ظاهری با هم متفاوتند از نظر خصایص روانی مانند هوش، استعداد و رغبت هم تفاوت های آشکاری در افراد وجود دارد. تفاوت های فردی از قدیم مورد توجه فلاسفه و اندیشمندان تربیتی بوده چنان که افلاطون در کتاب جمهوریت عنوان می کند که هر فرد باید به شغلی متناسب با استعدادها و توانایی هایش گمارده شود و اشاره می کند که اشخاص بطور یکسان به دنیا نمی آیند بلکه از نظر استعدادهای طبیعی با یکدیگر تفاوت دارند. یک شخص برای نوع خاصی از شغل و دیگری برای شغلی دیگر مناسب است.

کودکان تیزهوش و دارای استعداد خاص که ارزشمند ترین منابع طبیعی هر جامعه و سازندگان واقعی جهان آینده هستند، استحقاق متناسب با استعداد و توانایی خود را دارند. استعداد و توانایی های ذاتی دانش آموزان تیزهوش در کلاس های معمولی هدر می رود. بنابراین، بی عدالتی است که آنان نادیده گرفته شوند و از رشد مهارت ها و توانایی های آن ها جلوگیری به عمل آید.

در سراسر قرن گذشته، عقیده رایج این بود که دانش آموزان دارای توانایی بالا، نیازی به توجه ویژه یا امکانات اضافی ندارند. در نتیجه، فرآیند پیش بینی امکانات آموزشی و سایر تمهیدات برای تیزهوشان در مدارس، به طور کلی به فراموشی سپرده شده بود. در دهه های اخیر، این واقعیت به رسمیت شناخته شده و پذیرفته شده است که همه دانش آموزان نیاز به پشتیبانی متناسب با توانایی خودشان- خواه بالا یا پایین - دارند، تا بتوانند استعدادهای بالقوه خود را پرورش دهند.

ملاحظات پرورشی و سلامت شخصیت تیزهوشان

در مدل آموزش تیزهوشان روپر، به طور واضح کلیت شخص در مرکز قرار می گیرد. آموزش به منظور موفق شدن باعث می شود تا خود فرد جوان نادیده گرفته شود، در حالی که آموزش به منظور زندگی، زمینه رشد خود که مهمترین عنصر در برنامه خود شکوفایی و وابستگی متقابل می باشد را فراهم می آورد.

اجزای اساسی برنامه روپر عبارتند از:

1- فراهم آوردن فرصت ها تا کودکان در تعیین سرنوشت خودشان سهیم باشند؛ البته به میزانی که از نظر تکاملی توانایی داشته باشند.

2- نگریستن به بچه ها به عنوان اعضای معتبر جامعه و در نظر گرفتن حقوق و مسئولیت ها و احساسات و افکارشان.

3- آموزش باید فرصتی برای رشد باشد و برنامه ای باشد که در آن شخص اجازه آزادی جستجو و تکاپو داشته باشد نه اینکه امری ضروری جهت دست یافتن به هدف های از پیش تعیین شده باشد.

4- فراهم آوردن فرصتی مناسب جهت رشد در تمام زمینه ها از قبیل: آکادمیک، ابتکار، جسمی، اجتماعی، اخلاقی، و فرصت برای شغل؛ یعنی برنامه ای که آنچه که ما هستیم و آنچه را که ما می توانیم انجام دهیم هر دو را مدنظر قرار می دهد. ...

فهرست مطالب مبانی نظری

چه کسانی تیز هوش هستند؟

آموزش تیز هوشان

ضرورت توجه به آموزش استعدادهای درخشان

نظام آموزش استعدادهای درخشان

اهداف آموزش استعدادهای درخشان

اهداف برنامه های آموزشی دانش آموزان تیزهوش و بااستعداد

تاریخچه آموزش تیزهوشان

آموزش و پرورش استعدادهای درخشان

روش های عمومی آموزش تیزهوشان

ویژگی های شخصیتی تیزهوش

مسائل و مشکلات خاص تیزهوشان

ملاحظات پرورشی و سلامت شخصیت تیزهوشان

مشاوره خاص و مسائل ویژه تیزهوشان

استانداردهای برنامه تیزهوشان

مؤلفه های نظام آموزش استعدادهای درخشان

رویکردهای برنامه درسی آموزش تیزهوشان

موانع مؤثر در خلاقیت دانش آموزان تیزهوش

خلاقیت زدایی از نظر بهداشت روانی

خلاقیت زدایی از نقش و جایگاه معلّم

استعدادیابی در برنامه ها؛ آشکار کردن استعداد

توانمند سازی و نخبگان

عملکرد نظام آموزش استعدادهای درخشان کشور

وضعیت و چالش موجود در تقاضا برای ورود به مدارس

راهکارهای برون رفت از آسیب های خلاقیت زدا

عوامل تأثیرگذار در نظام آموزش استعدادهای درخشان

منابع فارسی

منابع غیرفارسی